Kadalasan ay may stigma talaga na mababa ang pagtingin sa wikang Filipino. Pero naniniwala si Prop. Crizel Sicat-de Laza na kaya mababa ang pagtingin ng mga mag-aaral sa Filipino ay dahil may pulitika sa likod ng pagpili ng wika sa pananaliksik, “Sa pamamagitan ng pagpili ng wika sa pananaliksik, maiuugnay ang personal na aspirasiyon ng mga mag-aaral para sa bayan”. Kaya naman kailangan nating ituro ang pananaliksik kahit bata pa ang ating mga mag-aaral. Magpokus tayo sa paglinang ng mga makrong-kasanayan pang-literasi at paglinang ng 21st century skills upang sila’y maging kritikal at maging responsableng mamamayan. Sa paggamit ng wikang Filipino sa pananaliksik, nagiging mataas ang antas ng wika dahil maaari pala itong gamitin sa akademya o ng mga dalubhasa.
Bilang mga guro, minsan ay nasanay tayong mag-spoonfeed na lamang ng kaalaman. Ang isang bata ay natural na mausisa, ngunit unti-unti itong nawawala sa pagtanda bunga ng ganitong klase ng edukasyon. Mainam na himukin natin silang mag-isip, magtanong, at maging mausisa pa sa mura nilang edad sa pamamagitan ng pagtuturo ng pananaliksik. Maari rin nating i-replicate ito sa isang birtwal na kapaligiran!
Ang isang halimbawa ng dulog ng pagtuturo ng pananaliksik ay Design thinking, isang malikhaing proseso ng paghahanap ng solusyon sa isang suliranin na maaaring nakabatay sa UN Sustainable Development Goals. Sa aming paaralan ay nagkaroon ng Project-based Learning ngunit optional lamang dapat ito sa isang Online Distance Learning na pagtuturo sapagkat mahirap at masusing pagpaplano ang kinakailangan nito. Maaari nating gawin ay ituro ang mga basics at components ng pananaliksik gamit ang dulog na ito.
MGA HAKBANG SA DESIGN THINKING:
1. Empathize– upang mas malaman kung ano ang pinakamahusay na suliranin, kapag nakiramdam, nakisangkot ka sa taong humaharap sa suliranin.
2. Define– pangangalap ng datos at pagtukoy ng suliranin
A. Panayam sa mga naapektuhan ng suliranin
B. Persona technique– pagpasok ng panitikan sa pamamagitan ng pagbuo ng mga persona at naratibo ng mga totong taong nakararanas ng suliraning ito
C. Panitikan- maghanap ng mga tekstong sumasalamin sa tunay na mundo at mga suliranin nito. Pagtukoy sa problema HALIMBAWA: Ang langgam at tipaklong: PROBLEMA: food security, climate UN SDG’s: zero hunger, climate action, life on land
APPS: DAMANG DAMAP (empathy map) sa pages/microsoft word/google doc (*asynchronous activity)
3. Ideate– (brainstorming) -pag-iisip ng mga solusyon
APPS: padlet, google jamboard, google search/ scholarly sites/ sariling online learning resource/library domain, google productivity tools(*Asynchronous activity/synchronous activity)
MGA POSIBLENG KATEGORYA NG MGA SOLUSYON:
-Paggawa ng imbensyon (invention)
-Pagpapalaganap ng impormasyon o adbokasiya (information or advocacy campaign)
-Pagbibigay serbisyo (call to action through service)
-Pilantropiya (Philantrophy)
Tseklist ng mga dapat isaalang-alang sa paggawa ng kanilang proyekto:
FEASIBLE- Kaya ba itong maipatupad?
EFFECTIVE- Kaya ba nitong lutasin ang suliranin?
EFFICIENT- Kaya ba itong gawin kahit limitado ang resources?
4. Prototype– subuking gawing konkreto ang mga naisip na ideya at gumawa ng isang prototype.
APPS: MAKERSPACE – mga bagay na makikita sa bahay
CANVA-graphic design art
Book Creator, Keynote, Google Productivity Tools- Work Curating
Habang nangyayari ang mga sesyong ito:
- Magbigay ng feedback at gabay sa mga mag-aaral habang nangyayari ang proyekto sa pamamagitan ng inyong LMS o maaaring sa conferences/consultation.
2. Magtalaga ng panahon sa mga mag-aaral na i-dokumento ang kanilang natutuhan at ginawa.
3. Kung ang kasanayan na ituturo ay ang pagsulat ng papel pananaliksik o talatang nangangatwiran, huwag na sobrang teknikal na ituro ang pananaliksik lalo na sa mga bata, bagkus ay mas bigyang pansin ang karanasan, pagtuklas at pagninilay sa ginawa at natutuhan.
5. Test– Maaaring magbigay ng feedback sa mga nagawa nilang proyekto, o magkaroon ng mga pagwawasto ng mga burador upang maging maayos ang kabuuan ng pananaliksik. Sa huli ng kanilang mga gawain ay magkaroon ng Pasalitang Pagsubok na kung saan ay magkaroon ng project pitching o kaya naman pagbabasa ng kanilang ginawang talata o papel pananaliksik upang mabasa ng ibang tao at maaaring maisakatuparan ito.
APPS: flipgrid, clips, imovie, Camera app/recording app
Mga Na-gets of wisdom sa pagtuturo ng pananaliksik online:
1. Easy-han lang sa simula. (start small! tulad ng inquiry-driven projects, mga sanaysay na nagangatwiran)
2. Maging mapagpasensya sa lahat ng pagkakataon. (sa deadlines, sa gawain, sa resources. sa sitwasyon)
3. Piliin ang mahalaga. (proseso ng pananaliksik, kasanayan, paksa, resources, pagtatayang gagawin)
“Bilang mga literacy workers, kailangan nating iangat ang antas ng mga kasanayang pang-literasi ng ating mga mag-aaral sa pamamagitan ng pagbibigay ng kapangyarihan at pagkakataon sa ating mga mag-aaral na magtanong, mag-usisa, at humanap ng mga solusyon upang maging mas makabuluhan ang pagtuturo ng pananaliksik.”
NICO FOS 